Cấu tạo giày thể thao gồm những phần nào?

Bạn đã bao giờ tự hỏi cấu tạo giày thể thao gồm những bộ phận nào và tại sao mỗi chi tiết lại quan trọng đến vậy chưa? Dù là giày chạy bộ, giày tập gym hay giày dùng hằng ngày, mỗi đôi giày thể thao đều được thiết kế với cấu trúc đặc biệt để tối ưu sự thoải mái, hỗ trợ chuyển động và bảo vệ đôi chân. Vậy cụ thể một đôi giày thể thao được tạo nên từ những phần nào? Hãy cùng khám phá ngay sau đây!

I.Tổng quan về cấu tạo của một đôi giày thể thao

Cấu tạo giày thể thao thường được chia làm hai phần chính: phần thân trên (upper) và phần đế giày (sole). Mỗi phần đóng vai trò riêng biệt nhưng đều quan trọng trong việc mang lại sự thoải mái, hiệu suất và tính thẩm mỹ cho người mang.

1.1 Upper – Phần thân giày

Upper là phần bao phủ phía trên đế giày, được ví như “gương mặt” của đôi giày vì thể hiện thiết kế, màu sắc và phong cách tổng thể. Đây là phần đầu tiên mà người khác nhìn thấy và cũng là yếu tố quyết định đến vẻ ngoài đẹp hay xấu của đôi giày.

Phần upper thường được làm từ nhiều loại chất liệu như vải, vải lưới (mesh), da tổng hợp, da lộn hoặc kết hợp nhiều loại vật liệu. Chất liệu này cần đảm bảo sự mềm mại, linh hoạt để ôm chân thoải mái nhưng vẫn giữ được độ bền và thoáng khí.

1.2 Sole – Phần đế giày

Sole là phần nằm dưới cùng của đôi giày, tiếp xúc trực tiếp với mặt đất. Nó có nhiệm vụ nâng đỡ bàn chân, hấp thụ lực tác động và tạo độ bám giúp người mang di chuyển linh hoạt, ổn định hơn đặc biệt quan trọng với các vận động viên hoặc người thường xuyên vận động.

Đế giày gồm ba lớp chính:

• Insole (đế trong): lớp đệm tiếp xúc trực tiếp với lòng bàn chân, giúp tăng sự êm ái và hỗ trợ dáng đi.
• Midsole (đế giữa): lớp đệm chính, thường sử dụng công nghệ giảm chấn như EVA, Boost,... giúp giảm lực tác động khi tiếp đất.
• Outsole (đế ngoài): lớp ngoài cùng làm từ cao su hoặc nhựa, chịu ma sát, chống trượt và tăng độ bền khi sử dụng ở nhiều bề mặt.

Việc hiểu rõ các bộ phận này giúp bạn chọn được đôi giày phù hợp với mục đích sử dụng, mang lại cảm giác thoải mái và hiệu suất tối ưu trong mọi hoạt động.
>>>>>>>> Bạn có thể xem thêm bài viết phối đồ với giày thể thao tại đây.

II. Các bộ phận của một đôi giày: Phần trên (Upper)
 

Các thành phần chính của phần thân trên (Upper) trong một đôi giày bao gồm:

2.1 Vamp – Phần thân trước của giày

Vamp là khu vực bao phủ phần đầu bàn chân, tính từ phía sau mũi giày đến hết hàng lỗ xỏ dây. Đây là bộ phận quan trọng vì ảnh hưởng trực tiếp đến độ thoải mái, độ ôm chân và khả năng linh hoạt khi di chuyển. Vamp thường được làm từ chất liệu mềm mại như vải, lưới hoặc da tổng hợp để tạo cảm giác êm ái và thoáng khí, đồng thời vẫn đảm bảo độ bền.

2.2 Quarter – Phần thân sau của giày

Quarter là phần phía sau thân giày, kéo dài từ lưỡi gà đến hết gót chân chiếm khoảng 1/4 chiều dài của toàn bộ thân giày, đúng như tên gọi "quarter" (một phần tư). Đây là khu vực bao quanh mắt cá và gót chân, giúp định hình giày và giữ form tốt. Quarter thường được thiết kế với độ cứng vừa phải, tăng độ chắc chắn, đồng thời hỗ trợ cổ chân và gót chân trong quá trình vận động.

2.3 Tongue – Lưỡi gà

Trong cấu tạo của một đôi giày thể thao, lưỡi gà là bộ phận không thể thiếu, nằm giữa phần mui giày và mu bàn chân. Đây là một miếng đệm mềm, giúp tăng cảm giác êm ái khi mang và che chắn các khoảng hở, tạo sự vừa vặn hơn cho đôi giày. Ngoài ra, lưỡi gà thường được thêu logo hoặc tên thương hiệu, đóng vai trò nhận diện sản phẩm.

Không chỉ đơn thuần là một chi tiết thiết kế, lưỡi gà còn đảm nhận nhiều chức năng quan trọng:

• Tạo cảm giác thoải mái và giảm áp lực lên mu bàn chân.
• Ngăn ngừa cọ xát giữa dây giày và da chân, hạn chế tổn thương khi vận động mạnh.
• Cản bụi bẩn, nước hoặc dị vật len vào bên trong giày thông qua các lỗ xỏ dây.

Tuy nhiên, vào những ngày thời tiết nóng hoặc khi vận động liên tục, phần lưỡi gà có thể khiến chân bí bách, dễ đổ mồ hôi gây cảm giác khó chịu. Chính vì thế, nhiều thương hiệu giày hiện nay đã tối giản hoặc thiết kế lại phần lưỡi gà, đặc biệt là ở các dòng giày thể thao như giày bóng đá hay giày bóng rổ, nhằm tối ưu sự thoáng khí và linh hoạt khi sử dụng.

2.4 Eyelet – Lỗ xỏ dây

Eyelet là hàng lỗ nhỏ chạy dọc hai bên phần lưỡi gà của giày, được thiết kế để luồn dây giày qua. Các lỗ xỏ này thường được gia cố bằng viền kim loại hoặc nhựa nhằm tăng độ bền, ngăn không cho vải bị rách hoặc bai dão trong quá trình sử dụng. Nhờ đó, Eyelet giúp giữ dáng và độ chắc chắn cho thân giày khi người dùng thắt dây.

2.5 Lace – Dây giày

Dây giày (Lace) là bộ phận giúp cố định giày vào chân, mang lại sự chắc chắn và vừa vặn trong quá trình vận động. Dây giày có thể được làm từ nhiều chất liệu như cotton, nylon, polyester, hoặc thậm chí là dây sáp, với các kiểu dáng phổ biến như dây tròn, dây dẹt, dây oval,…

Một ưu điểm nổi bật của dây giày là khả năng tùy biến linh hoạt. Người dùng có thể dễ dàng thay đổi màu sắc, chất liệu hoặc cách buộc dây để thể hiện phong cách cá nhân, tạo điểm nhấn cho đôi giày hoặc nâng cao trải nghiệm sử dụng phù hợp với từng hoạt động thể thao khác nhau.
>>>>>>>>>>>> Bạn có thể xem thêm bài viết các loại giày thể thao nam tại đây.

2.6 Aglet – Đầu dây giày

Aglet là phần đầu của dây giày, thường được bọc bằng nhựa hoặc kim loại. Chức năng chính của aglet là giúp việc xỏ dây giày qua các lỗ xỏ (eyelets) trở nên dễ dàng hơn, đồng thời ngăn đầu dây bị tưa sợi trong quá trình sử dụng. Ngoài công năng, aglet còn đóng vai trò trang trí, tạo điểm nhấn nhỏ nhưng tinh tế cho tổng thể đôi giày.

2.7 Lace Tag (Debré) – Thẻ gài dây giày

Lace tag là một miếng nhỏ bằng nhựa hoặc kim loại, được xỏ vào giữa dây giày như một phụ kiện trang trí. Trên lace tag thường khắc hoặc in logo, tên thương hiệu, khẩu hiệu hoặc các biểu tượng nhận diện độc đáo của hãng.

2.8 Sockliner – Lót giày

Lót giày (Sockliner) là bộ phận bên trong, nằm sát dưới lòng bàn chân khi mang giày. Đây là phần đóng vai trò quan trọng trong việc nâng đỡ, tạo độ êm ái và cải thiện cảm giác khi di chuyển. Ngoài việc giúp phân bổ lực đều hơn khi bàn chân tiếp đất, lót giày còn có khả năng thấm hút mồ hôi, khử mùi và tăng độ thông thoáng cho bên trong giày.

Lót giày thường được làm từ EVA, memory foam hoặc các vật liệu có tính đàn hồi cao, và có thể tháo rời để dễ dàng vệ sinh hoặc thay thế. Trên mặt lót giày cũng thường được in logo hoặc tên thương hiệu như một yếu tố nhận diện hàng chính hãng.

2.9 Collar – Cổ giày

Cổ giày (Collar) là phần bao quanh mắt cá chân nơi bạn đưa chân vào khi mang giày. Phần này được thiết kế mềm mại, co giãn tốt và thoáng khí để giúp tăng sự thoải mái, hạn chế ma sát và bảo vệ vùng mắt cá gót chân khỏi trầy xước khi di chuyển nhiều.

Đối với các mẫu giày thể thao, cổ giày còn được thiết kế ôm sát cổ chân nhằm gia tăng độ ổn định và giảm nguy cơ lật cổ chân. Hãy đảm bảo bạn chọn đúng size để cổ giày không bị cấn hoặc gây khó chịu khi sử dụng.

2.10 Foxing – Miếng đắp giày
 

Foxing là những miếng đắp hoặc mảng chi tiết được gia cố thêm vào phần thân hoặc đế giày. Chúng có thể đóng vai trò trang trí giúp giày trở nên nổi bật, hoặc có chức năng tăng độ bền và độ chắc chắn, đặc biệt là với các dòng giày thể thao, giày đi bộ hoặc giày chạy.

Foxing thường được làm từ cao su hoặc da tổng hợp, dán hoặc may trực tiếp lên phần midsole hoặc upper giày, giúp chống bong tróc và kéo dài tuổi thọ sản phẩm.
>>>>>>>>>> Bạn có thể xem thêm bài viết mẫu giày thể thao nữ đẹp tại đây.

2.10 Stitching – Đường khâu, đường may

Stitching (đường khâu, đường may) là chi tiết kết nối các bộ phận của giày lại với nhau như thân giày, đế giày, gót giày... Dù thường không phải là yếu tố được chú ý đầu tiên, nhưng đây lại là bộ phận quan trọng quyết định độ bền, tính thẩm mỹ và chất lượng tổng thể của đôi giày.

Một đôi sneaker cao cấp không chỉ đẹp ở thiết kế mà còn được thể hiện qua đường chỉ may tinh xảo, đều đặn và chắc chắn. Các nhà sản xuất giày uy tín luôn chú trọng từng đường kim mũi chỉ để đảm bảo giày không bị bung, nứt hay hở sau thời gian dài sử dụng.

Ngoài ra, đường khâu cũng có thể đóng vai trò trang trí, tạo điểm nhấn trên thân giày nhất là ở những mẫu giày mang phong cách thủ công (handcrafted).

III. Cấu tạo đế giày

Trong các bộ phận của một đôi giày, đế giày là phần quan trọng nhất, có vai trò nâng đỡ bàn chân và hỗ trợ hiệu quả cho việc di chuyển, vận động.

3.1 Insole – Đế trong

Đế trong (insole) nằm bên trong giày, ngay dưới lớp lót giày (sockliner). Bộ phận này giúp định hình form giày, ôm sát bàn chân, đồng thời chịu toàn bộ trọng lực khi di chuyển, mang lại cảm giác êm ái và thoải mái. Hiện nay còn có nhiều loại insole được trang bị thêm tính năng khử mùi, hút ẩm giúp bảo vệ đôi chân tốt hơn.

3.2 Midsole – Đế giữa

Đế giữa (midsole) nằm giữa đế trong và đế ngoài, có chức năng giảm chấn và hấp thụ lực tác động lên bàn chân khi di chuyển. Đây là phần được các vận động viên và nhà sản xuất giày đặc biệt chú trọng cải tiến nhằm tối ưu hiệu suất và bảo vệ chân trong các hoạt động thể thao như chạy bộ, bóng rổ,…

3.3 Outsole – Đế ngoài

Đế ngoài là phần tiếp xúc trực tiếp với mặt đất, thiết kế và chất liệu của nó rất đa dạng tùy theo loại địa hình và mục đích sử dụng của giày. Với giày thể thao chuyên dụng, đế ngoài thường được thiết kế đặc biệt để tăng độ bám, giảm trơn trượt và đảm bảo sự ổn định khi vận động.
>>>>>>>>>>>> Bạn có thể xem thêm bài viết cách buộc dây giày tại đây.